لنف در واقع مایع میان بافتی است که توسط مجاری لنفاوی از بافتهای مختلف جمع آوری شده ودر نهایت به سیستم وریدی تخلیه و باعث بزرگی غدد لنفاوی میشوند. مجاری لنفاوی رگ های بسیار ریزی هستند که مایع میان بافتی با فشار کمی در آنها جریان پیدا میکند.
غدد لنفاوی اعضایی سازمان یافته هستند که در مسیر مجاری لنفاوی قرار میگیرند و فعالیت دفاعی در برابر مولکول های(آنتی ژن های) بیگانه و عفونت ها و سلول های سرطانی را برعهده دارند.
معمولا عفونت باعث فعال شدن سلولهای ایمنی موجود در این غدد می شود و این باعث برجستگی و بزرگ شدن غدد لنفاوی میگردد و همین طور تجمع سلولهای سرطانی در غدد لنفاوی نیز میتواند منجر به بزرگ شدن این غدد می گردد.
لنف از بازو، دیواره قفسه سینه و پستان به غدد لنفاوی آگزیلاری تخلیه میشوند. هر ضایعه ای در هر یک از این مناطق میتواند منجر به بزرگی غدد لنفاوی آگزیلاری گردد.
تشخیص آن می تواند از طریق درد باشد باشد زمانی که بزرگی غده لنفاوی در اثر عفونت است معمولا دردناک است و هنگام لمس این ناحیه توسط خود بیمار و معاینه پزشک با درد همراه خواهد بود.
اصولا ماموگرافی روش بسیار مناسبی برای بررسی پستان علت بزرگ شدن غدد در پستان است اما در مورد خود غدد لنفاوی و تشخیص و تعیین این که آیا به علت تجمع سلول های سرطانی بزرگ شده یا به علت عفونت، نمی تواند کمکی کند.
غدد لنفاوی که به علت تجمع سلولهای سرطانی بزرگ شده باشند در سونوگرافی معمولا نمای متفاوتی نسبت به بزرگی در اثر عفونت دارند. برای یافتن توده پستان و علت بزرگ شدگی هم میتوان از سونوگرافی استفاده کرد.
بهترین روش برای یافتن کانون های سرطان پستان که در ماموگرافی و سونوگرافی دیده نمیشوند MRI است و همین طور میتواند در مورد ماهیت غده لنفاوی و اینکه به علت سرطان است و یا عفونت نیز کمک کند.
هنگامی که با تصویربرداری و یا با درمان های اولیه مانند مصرف آنتی بیوتیک تشخیص نهایی ویا بهبودی حاصل نشود نمونه برداری لازم میگردد. این نمونه برداری معمولا به روش FNA که نمونه برداری با سوزن ظریف است و زیر هدایت سونوگرافی انجام میشود، به همان روشی که برای توده پستان انجام میگیرد.
توده های موجود در پستان به طور کلی میتوانند هم خوش خیم باشند وهم بدخیم (سرطان). برخی از این توده ها خوش خیم هستند اما در همین حال هم میتوانند زمینه ساز سرطان باشند. اصولا اغلب توده های پستان خوش خیم می باشند اما درصورت مواجهه با هر توده جدید در پستان لازم است احتمال سرطان مد نظرگرفته شود.
در اغلب مواقع با بررسی های لازم اگر خوش خیم بودن آن محرز شود و اطمینان حاصل شود که خطری ندارد نیاز به جراحی نمی باشد.
با روش هایی همانند بررسی حال عمومی بیمار ، معاینه، تصویربرداری ( رادیولوژی ) و نمونه برداری خوش خیم یا بدخیم بودن توده را میتوان تشخیص داد اما بهترین ومطمئن ترین روش برای تشخیص توده خوشخیم از بدخیم نمونه برداری است که البته در برخی موارد نمونه برداری نیز لازم نمیشود.
معاینه اولین راه می باشد اما باید آگاه باشید که در معاینه اولیه ممکن است در معاینه به طور قطع از سرطانی بودن یا سرطانی نبودن توده نمیتوان اطمینان حاصل نمودبلکه ممکن است نکاتی پیدا شود که شک به سرطان را افزایش یا کاهش دهد .برای اطمینان لازم است تا یافته های معاینه با تصویربرداری تایید شوند.
معمولا در افراد بالای ۳۵ سال در صورت مواجهه با توده اولین تصویربرداری ماموگرافی است اما در خانم های زیر ۳۵ سال معمولا از سونوگرافی استفاده میشود اما در بعضی مواقع ممکن است در ادامه بررسی ها ماموگرافی و MRI هم لازم شود.
بهترین و دقیق ترین روش تشخیص توده در پستان MRI است که معمولا به دلیل هزینه بالا و احتمال مشکوک نشان دادن توده های خوش خیم فقط در موارد خاص توصیه می گردد. تقریبا میتوان اذعان داشت هیچ روشی وجود ندارد که به طور قطعی نوع توده را مشخص سازد.
اغلب در بین خانم های باردار و شیرده شایع می باشد اما دربه غیر از این افراد به صورت ماستیت پری داکتال و یا ماستیت گرانولوماتو دیده میشود که نسبتا نادر است و معمولا در خانم هایی که دخانیات مصرف میکنند بیشتر دیده میشود.
درافرادی که زمینه عفونت های پستانی دارند حفره حاوی چرک ممکن است ایجاد شود که همان آبسه پستان است.
آبسه ها باید باید تخلیه گردند.تخلیه و شستشوی مکرر زیرهدایت سونوگرافی بهترین روش درمان است البته آنتی بیوتیک خوراکی هم تجویز می گردد . میزان موفقیت این روش با یک بار آسپیراسیون در آبسه های زیر ۳ سانتی متر تقریبا ۹۰% می باشد.
زمانی که شستشو و تخلیه با هدایت سونوگرافی ناموفق باشد و بهبود حاصل نگردد و درمواردی که پوست روی آبسه از بین برود جراحی لازم میگردد.
گونه خاصی از سرطان پستان وجود دارد که سرطان التهابی نامیده می شود و شباهت زیادی به عفونت پستان دارد. به همین دلیل در عفونت های که مقاوم به درمان می باشند نمونه برداری ضرورت دارد.
اگر آبسه و عفونت از ابتدا سرطان التهابی نباشند خطرابتلا به سرطان را افزایش نمیدهند.
تفاوت عمده و خاصی با درمان در خانم های غیر شیرده ندارد و حتی تاکید می شود که شیردهی ادامه یابد تا شیر پستان ها تخلیه شوند.
ترشحاتی که در خانوم های بالای ۴۰ سال به صورت خود به خود و از یک مجرا از یک پستان باشد و این ترشحات خونی باشند مشکوک می باشد.
در اغلب خانوم ها ترشحات پستان رواج دارد که معمولا این ترشحات خود به خود نمی باشند از هر ۲ پستان و مجاری متععد خارج می گردند وبعد از تصویربرداری و معاینه در صورت طبیعی بودن دیگر نیاز به پیگیری و اقدامات درمانی بلند نمیباشد.
مصرف برخی از داروها همانند متیل دویا، رانیتیدین ، سایمتیدین و یارزرپین ممکن است باعث دیده شدن این ترشحات شود اما ترشحاتی که ناشی از مصرف دارو باشد دارای خصوصیات مشکوکی نخواهد بود.
از علت های ترشحات پستان میتوان به بالابودن پرولاکتین و کم کاری تیرویید میتوانند اشاره کرد که البته در این شرایط ترشحات باز هم طبیعی بود مشکوک نمی باشند.
در موارد مشکوک آزمایش (سیتولوژی) از ترشحات پستان، توصیه میگردد و در بقیه موارد این آزمایش ضرورتی ندارد اما معمولا لازم میشود این ترشحات از نظر وجود خون بررسی شوند. سایر بررسی ها شامل انجام ماموگرافی، سونوگرافی و در برخی موارد MRI میباشد.
در زمانی که روش های تصویر برداری مثل ماموگرافی و سونوگرافی ضایعه ای را پیدا نکنند روش عکسبرداری رنگی از مجرای شیری (داکتوگرافی) برای یافتن توده های داخل مجرا زمانی لازم میگردد وطبیعتا انجام این بررسی در ترشحات غیر مشکوک ضرورتی ندارد.
ترشحات غیر طبیعی پستان در واقع برای سرطان علت نسبتا نادری است. اما به دلیل مطرح بودن سرطان لازم است تمامی این بیماران دقیقا مورد بررسی قرار بگیرند..
درد در پستان ممکن است ناشی از مشکلات در ناحیه قفسه سینه باشد اما منظور از درد به طور خاص دردی است که در روزهای آخر منتهی به عادت ماهیانه بروز پیدا میکند که به طور تدریجی بعد از شروع عادت ماهیانه از بین می رود که علت آن واکنش بافت های موجود در پستان به هورمون های ترشحی تخمدان می باشد.
خیر.درد نشانه ی سرطان پستان نمیتواند باشد و در واقع درد با سرطان پستان بی ارتباط می باشند.
بهترین نوع پوشش برای افرادی که دچار درد هستند سوتین های ورزشی که بسیارراحت و مناسب می باشند وحالت کشی دارند و استفاده از این سوتین در تمام شبانه روز توصیه می شود در پستانهایی که سایز بزرگ و افتادگی دارند سوتین هایی که زیر آن فلز است وباعث بالا نگه داشتن سینه میگردد پیشنهاد می شود.
استفاده از مواد غذایی کم چرب و ترک مصرف کافئین مثل چای، قهوه و همچنین شکلات و نوشابه می تواند کمک بسیاری به بهبود درد پستان کند.
در مرحله اول رعایت رژیم غذایی توصیه شده و استفاده از پوشش های مناسب می باشد اما در صورت عدم بهبود استفاده ازاز داروی ویتامین E به مدت یکماه تجویز می گردد در واقع این اولین داروی تجویزی می باشد که برای درد توصیه می گردد و بعد از آن داروهایی از قبیل Primrose oil, Danazol,Tamoxifen و داروهای دیگری که حتما زیر نظر پزشک تجویز و مصرف گردند.
توصیه می گردد که در تمام موارد به پزشک مراجع شود تا زمانی که اطمینان حاصل گردد مشکل خاص و دیگری وجود ندارد که در این صورت نیاز به مراجعه مکرر به پزشک نیست.
منبع: drhodaee