تغذیه در بهبود یافتگان

  •  آیا تغذیه در بهبود یافتگان بر احتمال عود سرطان پستان تاثیر میگذارد؟
  • تغذیه در بهبود یافتگان دلیل مشخصی برای ارتباط بین مصرف چربی و خطر عود سرطان پستان نیست.
  • مصرف پروتئین ها به ویژه از گوشت ماهی و مرغ و از لبنیات، موجب کاهش خطر عود سرطان پستان میشود.
  • رژیم غذایی غربی (مصرف بالای گوشت و فست فود) موجب افزایش خطر عود سرطان پستان میشود.
  • مصرف الکل باعث کاهش افزایش خطر عود سرطان پستان میشود
  • مصرف سویا بسیار توصیه میگردد و در بهبود یافتگان خطر عود را پایین می آورد.
  • مصرف مکمل های غذایی حاوی ویتامین های C و E نیز موجب کاهش خطر عود سرطان پستان میشوند.
  • مصرف میوه، سبزیجات و فیبرهای غذایی موجب کاهش خطر عود و مرگ و میر این بیماران میگردد.

 

  • چه نوع تغذیه در بهبود یافتگان سرطان پستان توصیه میشود؟
  • تغذیه در بهبود یافتگان و رعایت و کاهش مصرف ترکیبات و مواد غذایی قندی به دلایل مختلف توصیه میشود، از جمله برای کنترل وزن، توصیه می شود مثلا از مصرف نوشابه ها که حاوی مقادیر بالای قند هستند خودداری شود. برنج، پاستا (ماکارونی) و نان سفید هم سرشار از مواد قندی هستند و توصیه میشود کمتر استفاده شوند. به جای این ها از میوه ها و سبزیجات استفاده شود.
  • افزایش مصرف پروتئین ها مانند مرغ پوست کنده، گوشت بدون چربی، ماست، تخم مرغ، کره بادام زمینی و حبوبات توصیه میشود.
  • مواد غذایی صنعتی و ترکیبات شیمیایی مانند انواع پودرها و قرصهای تقویتی به هیچ عنوان مصرف نشوند. هرچه مصرف میکنید اول نسبت به طبیعی بودن آن مطمئن شوید.

 

  • آیا چاقی یا لاغری بر سرطان پستان تاثیر میگذارد؟

لازم به ذکر است که در افراد چاق خطر عود سرطان پستان ۳۰ درصد بیشتر است و مرگ و میر ناشی از سرطان پستان نیز در افراد چاق ۵۰ درصد بیشتر از افراد معمولی است.

 

چاق به معنی BMI بالای ۳۰ می باشد. برای محاسبه BMI به این جا مراجعه کنید:

https://www.nhlbi.nih.gov/health/educational/lose_wt/BMI/bmi-m.htm

 

  • آیا در پس از درمان سرطان پستان میتوان روزه گرفت؟

در اینجا ما ترجیح میدهیم وارد مباحث مذهبی نشویم، اما از نظر پزشکی این موضوع مورد مطالعه قرار نگرفته است به همین دلیل جواب مشخصی هم برای آن وجود ندارد.

افرادی که داروی تاموکسی فن مصرف میکنند در معرض خطر بروز لخته در رگهای خونی قرار میگیرند به همین دلیل در این افراد مصرف مایعات توصیه میشود و عدم مصرف مایعات به صورت طولانی، در زمان روزه داری، میتواند خطر را افزایش بدهد.

به نظر میرسد دراین گروه خاص به علت افزایش خطر لخته در رگها، روزه داری خطر داشته باشد و توصیه نمی گردد.

غربالگری بستگان بیمار

  • آیا بستگان بیمار مبتلا به سرطان پستان بیش از افراد عادی جامعه در معرض سرطان پستان قرار دارند؟

در این مورد میتوان گفت بستگان درجه یک فرد بیمار تقریبا دو برابر افراد عادی جامعه در معرض خطر سرطان پستان قرار دارند. اما با این وجود “پرخطر” محسوب نمی شوند بجز موارد خاص که عبارتند از:

  1. بیمار مبتلا به سرطان پستان قبل از ۵۰ سالگی مبتلا شود.
  2. بیمار مبتلا به سرطان پستان مرد باشد.
  3. خانم مبتلا به سرطان پستان به سرطان دوطرفه پستان مبتلا باشد.
  4. خانم مبتلا به سرطان پستان به سرطان تخمدان هم مبتلا باشد.
  5. بیش از یک نفر از خانواده درجه اول به سرطان پستان یا سرطان تخمدان مبتلا باشد.

 

  • آیا لازم است بستگان بیمار مبتلا به سرطان پستان تست ژنتیک بدهند؟

به طور معمول نیاز به انجلم تست نیست مگر در شرایط و حالت های خاصی که در پاسخ سوال قبل ذکر شد. در این شرایط خاص توصیه میشود که فرد مبتلا تست ژنتیک بدهد و تا زمانی که از منفی شدن تست اطمینان حاصل نشود بستگان درجه اول پرخطر محسوب می گردند.

 

  • آیا بستگان افراد مبتلا به سرطان پستان باید از سن پایین تری غربالگری را شروع کنند؟

فقط در موارد خاصی که قبلا به آن اشاره نموده ایم بهتر است غربالگری در سن پایینترانجام شود، در گروه پرخطر لازم است غربالگری هر ۶ ماه انجام شود و از سن ۲۵ سالگی شروع شود ودربقیه موارد فقط غربالگری معمول توصیه میشود یعنی ماموگرافی و معاینه توسط پزشک از سن ۴۰ سالگی و موارد دیگری که در بحث غربالگری آمده است.

 

  • آیا سرطان پستان یک بیماری خانوادگی است؟

به طور کلی ۷۰ درصد سرطان های پستان زمینه خانوادگی ندارند. از ۳۰ درصد باقیمانده یک سوم آن (۱۰درصد) وابسته به ژن های BRCA یک و دو هستند. در ۲۰ درصد باقیمانده زمینه خانوادگی وجود دارد ولی ژن مربوطه قابل شناسایی نیست.

 

  • اگر کسی سرطان پستان بگیرد آیا میتوان نتیجه گرفت که خانواده وی خانواده ای است که در معرض سرطان پستان است؟

لزوما نه، همان طور که در سوال قبل گفته شده در ۷۰ درصد موارد سرطان پستان یک بیماری غیر وابسته به خانواده است. اما اگر تست ژنتیک مثبت در خانواده باشد میتوان برداشت کرد که آن خانواده مربوط دارای زمینه سرطان پستان است اما با استفاده از تست ژنتیک میتوان تک تک افراد خانواده را از نظر زمینه ژنتیک مشخص نمود یعنی اگر در خانواده ای ژن سرطان پستان(BRCA 1, 2 )شناسایی شده باشد، خطر بروز سرطان پستان در هرکدام از اعضای خانواده که آن موتاسیون را نداشته باشند برابر افراد عادی جامعه خواهد بود.

تغذیه

  • آیا بیماران سرطان پستان باید رژیم غذایی و تغذیه خاصی را رعایت کنند؟

در مورد تغذیه به طور کلی اطلاعات دقیق و خاصی وجود ندارد و مطالعات انجام شده تا این زمان همگی توصیفی و پیشنهادی بوده است و همینطورهمخوانی زیادی هم بین نتایج مطالعات مختلف وجود نداشته و به همین دلیل براساس آنها نمیتوان با اطمینان دستور غذایی خاصی را به بیماران توصیه نمود.

اما با توجه به این که در بعضی از این مطالعات رژیم غذایی کم چربی و مصرف میوه و سبزیجات با کاهش خطر عود همراه بوده میتوان به بیماران پیشنهاد مصرف چربی کمتر و میوه و سبزیجات بیشتر را داد.

اما باز هم نمیتوان گفت که تغذیه و رژیم حتما موجب کاهش خطر عود سرطان پستان گردد، و این نامشخص است.

 

  • آیا لازم است بیماران سرطان پستان از مواد غذایی مکمل استفاده کنند؟

به طور کلی ترکیبات آنتی اکسیدان و بعضی ویتامین های خاص مانند ویتامین C، A و ویتامین E میتوانند اثرات ضد سرطان داشته باشند اما تضمینی هم در این رابطه وجود ندارد که استفاده از این مواد حتما مانع بروز سرطان شود و همچنین تاثیر این مواد بر عود سرطان پستان کاملا نامشخص است به همین دلیل توصیه خاصی برای مصرف این مواد وجود ندارد.

 

  • آیا مصرف گوشت قرمز خطر عود سرطان پستان را افزایش میدهد؟

همان طور که قبلا گفته شد در بعضی مطالعات نتایجی به نفع تاثیر مثبت مواد غذایی گیاهی بر کاهش عود سرطان پستان دیده شده اما این یافته ها در سایر مطالعات تایید نشدند. به همین دلیل نمیتوان بیماران را از مصرف گوشت قرمز کاملا منع نمود.

 

  • آیا رژیم غذایی و تغذیه خاصی مانند گیاهخواری خطر عود سرطان پستان را کاهش میدهد؟

در برخی از تحقیقات مصرف غذای کم چربی و مصرف میوه و سبزیجات با کاهش عود سرطان پستان همراه بوده ما تاثیر مصرف مطلق مواد غذایی گیاهی در میزان عود سرطان پستان مشخص نیست.

 

  • آیا ورزش برای مبتلایان به سرطان پستان مفید است؟

در واقع مطالعات مختلفی تاثیر مثبت فعالیت ورزشی را بر کاهش عود سرطان پستان نشان دادند اما درمورد میزان این فعالیت توافق مشترکی نیز وجود ندارد.

 

  • آیا لازم است مبتلایان به سرطان پستان فعالیت های بدنی خاصی را انجام بدهند؟

در مورد نوع فعالیت ورزشی و میزان این فعالیت ها توافقی وجود ندارد و نمیتوان همچنین ورزش خاصی را توصیه نمود. اما به طور کلی فعالیت ورزشی به مبتلایان به سرطان پستان توصیه میشود.

لنف ادم

  •  لنف چیست؟

لنف به مایع میان بافتی که مایعی شفاف بوده حاوی پروتئین و گلبولهای سفید خونی است گفته میشود و این مایع توسط مجاری لنفاوی جمع آوری شده و از غدد لنفاوی عبور کرده و در نهایت به گردش خون تخلیه میشوند.

 

  • چرا پس از جراحی سرطان پستان ایجاد میشود؟

در واقع پس از جراحی با قطع مجاری لنفاوی ناحیه زیربغل تخلیه لنف اندام را مختل میکند، لنف در اندام جمع میشود و باعث افزایش حجم اندام میشود اما باید دانستآنچه که موجب بروز لنف در بدن میشود جراحی خود پستان نیست بلکه این جراحی در ناحیه زیربغل است که به علت قطع مجاری لنفاوی زمینه ساز بروز لنف در اندام میگردد.

 

  • آیا پس از نمونه برداری از غده لنفاوی نگهبان هم لنف ادم ایجاد میشود؟

در واقع پس از نمونه برداری از غده لنفاوی نگهبان آمار نشان داده احتمال ایجاد لنف ۵درصد می باشد اما با تخلیه کامل بافت لنفاوی زیربغل به احتمال ۱۵ تا ۲۰ درصد ایجاد لنف را درپی خواهد داشت.

 

  • در کدام بیماران سرطان پستان خطر ایجاد لنف ادم بیشتر است؟

در بیمارانی که تخلیه کامل بافت لنفاوی زیربغل ( دیسکسیون آگزیلاری ) انجام می گردد ، و بیمارانی که دچار چاقی، درگیری وسیع لنفاوی، پرتودرمانی هستند وهمچنین درمواردی که ترمیم زخم جراحی با تاخیر صورت پذیرد ایجاد لنف امکان پذیر است.

 

  • لنف ادم چه علائم بالینی میتواند داشته باشد؟

از مهمترین و زودرس ترین علائم ادم لنفاوی سنگینی و احساس درد گنگ و پری در اندام است که به علت تجمع مایع لنف ایجاد میشود ,ودر مرحله بعد اندام کم کم متورم میگردد که با بالا گرفتن اندام، ماساژی که توسط خود بیمار داده شود و استراحت برطرف میگردد. این مرحله بهترین مرحله برای انجام درمان موفق است.مرحله بعدی ادم لنفاوی حالتی است که اندام به طور واضح متورم و سفت است. این مرحله ای است که درمان آن مشکل تر شده و حتی ممکن است پایدار باقی بماند.

 

  • چه مراقبتهایی خطر لنف ادم را کاهش میدهد؟

  1. تغذیه مناسب و داشتن تناسب اندام و چاق نشدن،
  2. تحرک ، پرهیز از بی حرکتی درازمدت.
  3. پوشش مناسب برای مثال عدم استفاده از لباسهای تنگ .
  4. محدود کردن تماس با گرما یا سرمای شدید (عدم استفاده از سونا – محدود کردن دوش داغ به حداکثر ۱۵ دقیقه).
  5. پرهیز از هرگونه آسیب به اندام سمت جراحی شده حتی درحد تزریقات
  6. مراجعه فوری به پزشک در صورت بروز علائم عفونت

رعایت این موارد از تشدید لنف ادم جلوگیری میکنند.

 

  • اگر درمان نشود چه مشکلی ایجاد میشود؟

در ئاقع پیشرفت ادم لنفاوی میتواند منجر به بروز زخم های مقاوم به درمان و حتی نوع خاصی از سرطان نیزگردد. البته بروز سرطان به ندرت اتفاق افتاده و ۱۵ تا ۲۰ سال پس از بروز لنف ادم ایجاد میگردد.

 

  • درمان لنف ادم چیست؟

مجموعه ای از اقدامات درمانی شامل ماساژ درمانی، ورزش های خاص، استفاده از پوشش های فشاری ویژه لنف ادم، حفاظت از پوست، بالا گرفتن اندام و لیزر کم توان میتوانند لنف ادم را برطرف سازند که البته حتما لازم است توسط افراد مجرب انجام بگیرند.

 

  • آیا ورزش خطر لنف ادم را بیشتر میکند؟

اگر ورزش و فعالیت های بدنی موجب آسیب (زخم) اندام نشوند خطر لنف ادم را بیشتر نمی کنند.

هورمون درمانی

  •  هورمون درمانی درسرطان پستان چیست؟

اغلب سرطان های پستان به هورمون استروژن حساس هستند و سرکوب استروژن موجب سرکوب سلولهای سرطانی می گردد. هورمون درمانی به معنی تجویز داروهای ضد هورمون استروژن است و این یکی از روش های موثر درمان در سرطان پستان است.

 

  • به چه بیمارانی هورمون درمانی داده میشود؟

معمولا به بیمارانی که گیرنده هورمون استروژن و پروژسترون روی دیواره سلولهای سرطانی شان داشته باشند هورمون درمانی تجویز می گردد. این گیرنده ها با آزمایش IHC که قسمتی از آزمایشات پاتولوژی بیمار است مشخص میشوند.

 

  • هورمون درمانی شامل چه داروهایی میگردد؟

معمولا در سنین جوانی تا قبل از یائسگی تاموکسی فن تجویز می گردد و در خانمهای یائسه از مهارکننده های آروماتاز مانند لتروزول استفاده میشود.

 

  • این داروها برای چه مدتی تجویز میشوند؟

معمولا داروهای هورمون درمانی به مدت پنج تا ده سال تجویز می گردند.

 

  • عوارض تاموکسی فن چیست؟

میتوان گفت از مهمترین عوارض تاموکسی فن افزایش خطر ابتلا به سرطان رحم ( آندومتر ) است که بیشتر در خانم های بالای ۵۰ سال دیده میشود. از سایر عوارض آن افزایش خطر لخته شدن خون در رگها بدن و افزایش احتمال کاتاراکت (آب مروارید) میشود نام برد ، در خانم های یائسه البته توصیه میشود به جای تاموکسی فن از رالوکسی فن یا مهار کننده های آروماتاز استفاده شود.

 

  • توصیه های هنگام مصرف تاموکسی فن کدامند؟

تحت نظر بودن توسط متخصص زنان و چشم پزشک لازم است و توصیه می گردد.

 

  • غیر از تاموکسی فن از چه داروهایی برای هورمون درمانی استفاده میشود؟

این داروها به ۲ دسته تقسیم می گردند که عبارتند از:

  1. داروهای ضد استروزن مانند تاموکسی فن و رالوکسی فن.
  2. داروهای مهارکننده آروماتاز مانند لتروزول و آناستروزول.

 

  • عارضه مهار کننده های آروماتاز چیست؟

استفاده از آروماتاز خطر ابتلا به سرطان آندمتر را نسبت به مصرف تاموکسی فن بسیار کاهش میدهد. اما عارضه اصلی مصرف آروماتازکاهش تراکم استخوان است و به همین دلیل این بیماران باید از داروهایی تحت عنوان بیس فوسفونات استفاده کنند و وضعیت تراکم استخوانهایشان مدام مورد بررسی قرارگیرد.