یکی از روش های درمانی سرطان رادیوتراپی می باشد که در آن با استفاده از پرتو(اشعه) های خاصی مانند ایکس، گاما و الکترون تغییراتی در DNA سلولها اتفاق می افتد و این امر باعث میشود امکان تکثیر از سلول ها سلب شده و در نهایت منجر به مرگ سلول های سرطانی گردد.
پرتودرمانی به دلیل اینکه جز درمانهای موضعی است عموما عوارض آن هم موضعی و فقط شامل سوختگی خفیف پوست میباشد.
از مهم ترین موادری که لازم است پرتودرمانی انجام شود عبارتند از:
عموما در مرحله ی بعد از پایان جراحی و شیمی درمانی قرار گرفته و انجام میشود. اما روش جدیدی هم وجود دارد که در موارد خاصی میتوان حین عمل جراحی پرتودرمانی را انجام داد.
معمول و رایج ترین روش پرتودرمانی به صورت خارجی است که پرتوهای مورد نظر توسط دستگاه شتاب دهنده خطی در مسیری مماس با ناحیه ای که قرار است پرتودرمانی شود به بدن تابانده میشوند. با این روش کل بافت پستان تحت پرتودرمانی قرار میگیرد. روش های دیگر که در آنها فقط بخشی از پستان تحت پرتودرمانی قرار میگیرد عبارتند از:
در واقع روشی است که پس از برداشتن توده سرطانی سردستگاه شتاب دهنده خطی وارد حفره خالی شده از تومور میشود ( محل جراحی ) و در مدت معینی مقدار معینی از پرتو الکترون به آن ناحیه از پستان داده میشود.
خیر، میتوان گفت که این روش در واقع برای اغلب بیماران قابل استفاده نیست بلکه برای آن دسته از بیماران خاصی که سنشان ۶۰ سال یا بیشتر است که تومورشان فقط یک کانون دارد و اندازه آن تا ۳ سانتی متر باشد انجام می گردد.در این انتخاب باید حساسیت و دقت زیاد انجام شود و معیارهای تخصصی بیشتری هم وجود دارند.
در اکثر موارد جراحی بخش اصلی درمان است بجز در مرحله چهارم بیماری که متاستاز به سایر ارگانها پیش آمده باشد.
لزوما همیشه نیاز به برداشتن پستان نمی باشد بلکه روش های مختلفی وجود دارند که با استفاده از آنها میتوان پستان را حفظ کرد. درواقع در روش های حفظ پستان تومور به همراه حاشیه ای از بافت سالم برداشته میشود و شکل کلی پستان دوباره برقرار میگردد.
برداشتن کل بافت پستان یعنی در عمل جراحی ماستکتومی احتمال عود موضعی (عود تومور در محل اولیه آن) به حداقل میرسد. اما احتمال متاستاز (درگیری سایر اعضا) در ماستکتومی و در روش های حفظ پستان (لامپکتومی) برابر است. البته تفاوت میزان عود موضعی در ماستکتومی و روش های حفظ پستان در صورتی که همراه با پرتودرمانی باشد، بسیار اندک است.
برداشتن پستان نمیتواند باعث جلوگیری از شیمی درمانی شود زیرا هدف اصلی از شیمی درمانی به حداقل رساندن احتمال متاستاز(درگیری سایر اعضای بدن) میباشد و نوع جراحی اعم از ماستکتومی ویا لامپکتومی (حفظ پستان) در نیاز بیمار به شیمی درمانی بی تاثیر خواهد بود.
میتوان گفت در بعضی بیماران بله. دربیماران مبتلا به سرطان پستان که لامپکتومی میشود بقیه بافت پستان باید پرتودرمانی ( رادیوتراپی ) بگیرد. قاعدتا برداشتن کل پستان نیاز بیمار به این پرتودرمانی را برطرف خواهد ساخت. اما گاهی علت تجویز پرتودرمانی اندازه تومور ویا تعداد غدد لنفاوی درگیر در ناحیه زیربغل است که دراین موارد انجام عمل جراحی ماستکتومی (برداشتن کل پستان) نیاز به رادیوتراپی را برطرف نخواهد کرد.
لزوما خیر.هنگامیکه تومورها کوچک تر و مراحل اولیه سرطان پستان باشد انجام جراحی حفظ پستان راحت تر قابل انجام است اما گاهی ماستکتومی در مراحل خیلی زودرس بیماری توصیه میگردد. درمقابل در مراحل پیشرفته نیز میتوان با انجام شیمی درمانی قبل از جراحی تومور را کوچک کرد و سپس اقدام به جراحی حفظ پستان (لامپکتومی) نمود.
اگر هر دو پستان با سرطان درگیر باشند برداشتن هر دو پستان ضرورت ندارد. برداشتن پستان مقابل به صورت پیشگیرانه انجام میشود. لطفا به مبحث ماستکتومی پیشگیرانه مراجعه کنید.