لازم به ذکر است که در افراد چاق خطر عود سرطان پستان ۳۰ درصد بیشتر است و مرگ و میر ناشی از سرطان پستان نیز در افراد چاق ۵۰ درصد بیشتر از افراد معمولی است.
چاق به معنی BMI بالای ۳۰ می باشد. برای محاسبه BMI به این جا مراجعه کنید:
https://www.nhlbi.nih.gov/health/educational/lose_wt/BMI/bmi-m.htm
در اینجا ما ترجیح میدهیم وارد مباحث مذهبی نشویم، اما از نظر پزشکی این موضوع مورد مطالعه قرار نگرفته است به همین دلیل جواب مشخصی هم برای آن وجود ندارد.
افرادی که داروی تاموکسی فن مصرف میکنند در معرض خطر بروز لخته در رگهای خونی قرار میگیرند به همین دلیل در این افراد مصرف مایعات توصیه میشود و عدم مصرف مایعات به صورت طولانی، در زمان روزه داری، میتواند خطر را افزایش بدهد.
به نظر میرسد دراین گروه خاص به علت افزایش خطر لخته در رگها، روزه داری خطر داشته باشد و توصیه نمی گردد.
به یک روش مدرن تصویربرداری از بدن می گویند که تصاویر متعددی از مقاطع بدن میگیرد و میتواند این تصاویر را به صورت سه بعدی بازسازی نماید. این دستگاه ها با استفاده از میدانهای مغناطیسی کار میکنند.
تا کنون عارضه خاصی شناخته و گزارش نشده است به طور کلی میتوان گفت عوارض دراز مدت میدان های مغناطیسی ( مانند تلفن های همراه ) برای بشر شناخته شده نیست.
در موارد زیادی مورد استفاده قرار میگیرد از قبیل مواردی که در ماموگرافی و سونوگرافی شک وجود داشته باشد و تصاویر گویا و واضح نباشند و نیاز به دقت بیشتری باشد، در خانمهایی که در گروه پرخطر برای سرطان پستان قرار بگیرند و سن پایینی داشته باشند، در بررسی های خانم هایی که قبلا جراحی پستان انجام داده به ویژه آنهایی که قبلا پرتودرمانی نیر دریافت کرده باشند و موارد خاص دیگری کاربرد دارد.
در واقع نمی شود گفت که بهتر است به خصوص این که توانایی ماموگرافی برای دیدن رسوبات ریز کلسیم (که در تشخیص زودرس سرطان پستان بسیار با اهمیت است) بیشتر از ام آر آی است اما دقیق ترین روش تصویر برداری از پستان ام آر آی است. از اشکال اصلی مثبت نشان دادن کاذب است یعنی مناطقی را مشکوک نشان میدهد که پس از نمونه برداری و یا جراحی مشخص میگردد که مشکلی وجود نداشته است.
برای انجام لازم است که میدان مغناطیسی دستگاه حداقل یک و نیم تسلا باشد و از کویل مخصوص پستان استفاده شود یعنی از ابزار خاصی استفاده میشود که پستان ها درون آن برای تصویر برداری قرار میگیرند.
بله تزریق لازم است MRI با تزریق و بدون تزریق وریدی ماده ای به نام گادولینیوم انجام میشود. این ماده در بیماری های کلیوی استفاده نمی شود و در بارداری و شیردهی باید با احتیاط استفاده شود.
در واقع رادیوگرافی (عکسبرداری با اشعه ایکس) از پستان ها می باشد که به دو منظورانجام میشود: ۱- غربالگری ۲- تشخیصی
در خانم هایی که بالای سن ۴۰ ساال دارند از نوع غربالگری انجام میگیرد و تشخیصی در هر سنی ممکن است انجام شود.تفاوت در تصویربرداری نیز وجود دارد مثلاغربالگری در دو نما از هر پستان انجام میشود اما تشخیصی بسته به نظر رادیولوژیست ممکن است در نما های مختلف انجام بگیرد.
میتواند با درد همراه باشد خصوصا در خانم هایی که دچار درد پستان هستند به دلیل اینکه برای داشتن تصویر با کیفیت پستان ها باید کامل وارد دستگاه شده و تحت فشار صفحات دستگاه قرار گیرند که موجب درد در این ناحیه می گردد.
بهترین زمان پس از پایان عادت ماهیانه و یا یک هفته پس از شروع عادت ماهیانه می باشد.
یکی از دلایل نگرانی روش استفاد از اشعه ایکس می باشد به دلیل سرطان زا بودن این اشعه اما در واقع نتایجی که از آمار گیری به دست آمده، نشان میدهد در جوامعی که خانم ها به طور مرتب به ماموگرافی می پردازند مرگ و میر به دلیل سرطان پستان به طور چشمگیری کاهش یافته بنا به این آمار میتوان گفت در واقع مزایای بیشتری نسبت به مضراتش دارد.
دستگاهای قدیمی تر آنالوگ بوده ولی دستگاهای جدید دیجیتال می باشند و نوع آن بسته به تکنولوژی دستگاه ممکن است به صورت های مختلف انجام بگیرد. به تازگی روشی تحت عنوان توموسینتزیس اضافه شده که دقت تشخیصی آن را بالاتر برده است. برای خانمهای زیر ۶۰ سال استفاده از دستگاه های دیجیتال توصیه میگردد.
به طور حتم روش غربالگری نباید بیش از یک بار در سال انجام شود اما روش تشخیصی با رعایت احتیاط های لازم بسته به صلاح دید پزشک ممکن است بیش از یک بار هم انجام بگیرد.
در بعضی کشورهای غربی انجام غربالگری را پس از ۵۰ سالگی و برخی دیگر پس از ۴۰ سالگی توصیه کرده اند و باید توجه داشت که در این کشور ها سرطان پستان در سنین بالاتری رواج دارد در میانه سنی ۶۱ سال اما در کشورهای درحال توسعه سرطان پستان در سنین پایین تری شیوع پیدا میکند و به نظر میرسد برای کشور ما شروع غربالگری با ماموگرافی از سن ۴۰ سالگی مناسب تر باشد.
به دلیل دقت بالا در تشخیص است زیرا ماموگرافی علاوه بر این که میتواند توده های پستان را نشان دهد یک خصوصیت برجسته دارد که میتواند رسوبات ریز کلسیم (میکروکلسیفیکاسیون) را در پستان نشان دهد که سونوگرافی و حتی MRI در دیدن این رسوبات ضعف دارند. این رسوبات میتوانند اولین نشانه بروز سرطان در زودرس ترین شکل آن (کارسینوم درجا یا DCIS) باشند.
خیر ،رسوبات کلسیم در بسیاری از خانم های سالم در سنین بالا ممکن است دیده شوند ودر اکثر موارد این رسوبات نمای بدی نداشته و نیاز به اقدام خاص درمانی نیز نخواهند داشت. اما اگر به تشخیص رادیولوژیست نمای این رسوبات مشکوک باشد لازم میگردد که از آنها نمونه برداری انجام شود.
لنف در واقع مایع میان بافتی است که توسط مجاری لنفاوی از بافتهای مختلف جمع آوری شده ودر نهایت به سیستم وریدی تخلیه و باعث بزرگی غدد لنفاوی میشوند. مجاری لنفاوی رگ های بسیار ریزی هستند که مایع میان بافتی با فشار کمی در آنها جریان پیدا میکند.
غدد لنفاوی اعضایی سازمان یافته هستند که در مسیر مجاری لنفاوی قرار میگیرند و فعالیت دفاعی در برابر مولکول های(آنتی ژن های) بیگانه و عفونت ها و سلول های سرطانی را برعهده دارند.
معمولا عفونت باعث فعال شدن سلولهای ایمنی موجود در این غدد می شود و این باعث برجستگی و بزرگ شدن غدد لنفاوی میگردد و همین طور تجمع سلولهای سرطانی در غدد لنفاوی نیز میتواند منجر به بزرگ شدن این غدد می گردد.
لنف از بازو، دیواره قفسه سینه و پستان به غدد لنفاوی آگزیلاری تخلیه میشوند. هر ضایعه ای در هر یک از این مناطق میتواند منجر به بزرگی غدد لنفاوی آگزیلاری گردد.
تشخیص آن می تواند از طریق درد باشد باشد زمانی که بزرگی غده لنفاوی در اثر عفونت است معمولا دردناک است و هنگام لمس این ناحیه توسط خود بیمار و معاینه پزشک با درد همراه خواهد بود.
اصولا ماموگرافی روش بسیار مناسبی برای بررسی پستان علت بزرگ شدن غدد در پستان است اما در مورد خود غدد لنفاوی و تشخیص و تعیین این که آیا به علت تجمع سلول های سرطانی بزرگ شده یا به علت عفونت، نمی تواند کمکی کند.
غدد لنفاوی که به علت تجمع سلولهای سرطانی بزرگ شده باشند در سونوگرافی معمولا نمای متفاوتی نسبت به بزرگی در اثر عفونت دارند. برای یافتن توده پستان و علت بزرگ شدگی هم میتوان از سونوگرافی استفاده کرد.
بهترین روش برای یافتن کانون های سرطان پستان که در ماموگرافی و سونوگرافی دیده نمیشوند MRI است و همین طور میتواند در مورد ماهیت غده لنفاوی و اینکه به علت سرطان است و یا عفونت نیز کمک کند.
هنگامی که با تصویربرداری و یا با درمان های اولیه مانند مصرف آنتی بیوتیک تشخیص نهایی ویا بهبودی حاصل نشود نمونه برداری لازم میگردد. این نمونه برداری معمولا به روش FNA که نمونه برداری با سوزن ظریف است و زیر هدایت سونوگرافی انجام میشود، به همان روشی که برای توده پستان انجام میگیرد.
توده های موجود در پستان به طور کلی میتوانند هم خوش خیم باشند وهم بدخیم (سرطان). برخی از این توده ها خوش خیم هستند اما در همین حال هم میتوانند زمینه ساز سرطان باشند. اصولا اغلب توده های پستان خوش خیم می باشند اما درصورت مواجهه با هر توده جدید در پستان لازم است احتمال سرطان مد نظرگرفته شود.
در اغلب مواقع با بررسی های لازم اگر خوش خیم بودن آن محرز شود و اطمینان حاصل شود که خطری ندارد نیاز به جراحی نمی باشد.
با روش هایی همانند بررسی حال عمومی بیمار ، معاینه، تصویربرداری ( رادیولوژی ) و نمونه برداری خوش خیم یا بدخیم بودن توده را میتوان تشخیص داد اما بهترین ومطمئن ترین روش برای تشخیص توده خوشخیم از بدخیم نمونه برداری است که البته در برخی موارد نمونه برداری نیز لازم نمیشود.
معاینه اولین راه می باشد اما باید آگاه باشید که در معاینه اولیه ممکن است در معاینه به طور قطع از سرطانی بودن یا سرطانی نبودن توده نمیتوان اطمینان حاصل نمودبلکه ممکن است نکاتی پیدا شود که شک به سرطان را افزایش یا کاهش دهد .برای اطمینان لازم است تا یافته های معاینه با تصویربرداری تایید شوند.
معمولا در افراد بالای ۳۵ سال در صورت مواجهه با توده اولین تصویربرداری ماموگرافی است اما در خانم های زیر ۳۵ سال معمولا از سونوگرافی استفاده میشود اما در بعضی مواقع ممکن است در ادامه بررسی ها ماموگرافی و MRI هم لازم شود.
بهترین و دقیق ترین روش تشخیص توده در پستان MRI است که معمولا به دلیل هزینه بالا و احتمال مشکوک نشان دادن توده های خوش خیم فقط در موارد خاص توصیه می گردد. تقریبا میتوان اذعان داشت هیچ روشی وجود ندارد که به طور قطعی نوع توده را مشخص سازد.