عکس رنگی رحم یکی از روش های تشخیصی شیوه ی تصویربرداری با اشعه ایکس است که معمولاً برای بررسی آناتومی رحم و لوله های رحمی میباشد. عکس رنگی رحم یا هیستروسالپنگوگرافی روشی است برای بررسی اختلالات دهانه رحم، ناهنجاری های بارداری و بخشی از دلایل سقط جنین مکرر، تنبلی تخمدان و ناباروری و یا علت تأخیر باروری، در واقع پزشک با این تست از وضعیت داخلی رحم و لوله های رحمی مطلع می گردد و با توجه به نتایج حاصل از تست، در مورد نحوه درمان تصمیم خواهد گرفت.
همان طور که می دانید، تصویربرداری از نقاط بدن با اشعه ایکس، توسط پرتوهای یونیزان انجام می شود تا تصاویری از داخل بدن مشاهده شود که قدیمی ترین روش تصویر برداری پزشکی محسوب می شود. در فلورسکوپی، امکان مشاهده اندام در حال حرکت فراهم می شود. تصویربرداری با اشعه ایکس شامل قرار دادن بخشی از بدن در معرض دوز کمی از پرتوهای یونیزان برای تولید تصاویری از داخل بدن است.
اشعه X قدیمی ترین و رایج ترین روش تصویربرداری پزشکی است. فلوروسکوپی تکنیک خاصی است که با استفاده از اشعه ایکس انجام میشود و امکان مشاهده اندام‌های داخلی در حال حرکت را فراهم می‌سازد.
عکس رنگی رحم، دارای مزایایی میباشد از قبیل اینکه یکی این که روش غیر تهاجمی است و نیاز به جراحی ندارد، و همچنین مدت زمان انجامش کوتاه است و اطلاعات خوبی درباره اختلالات لوله فالوپ به پزشک می دهد و برای رفع مشکلات سقط جنین می توان از آن استفاده کرد.
از دیگر فایده عکس رنگی رحم، رفع انسداد لوله فالوپ بوده و هیچ عوارضی هم روی بدن بیمار باقی نمی گذارد. البته عکس رنگی محدودیت ها به این صورت است که عکس رنگی رحم، فقط داخل رحم و لوله های رحم را نشان می دهد و اختلال تخمدان یا مشکلات دیواره رحم و بررسی سازه لگن از طریق این عکس قابل تشخیص نیست. اگر شما مشکل ناباروی داشته باشید، عکس رنگی رحم ممکن است کمک شایانی به پزشک برای تشخیص ارائه نکند.
نحوه انجام این عکس برداری با بیهوشی و بدون بیهوشی ( داروی بی حسی ) انجام می شود و معمولا بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول کشیده و نتیجه آن ظرف ۲۴ ساعت توسط رادیولوژیست آماده می شود و خطری برای بیمار ندارد. لذا انجام عکس رنگی رحم با بیهوشی، متداول شده است. عکس رنگی رحم با سونوگرافی رنگی جنین فرق دارد.
این تصویربرداری با مواد حاجب انجام میگیرد و با تزریق ماده حاجب، امکان تصویربرداری فراهم شده و رادیولوژیست قادر است که با فلورسکوپی، آناتومی رحم را عکس برداری کند. هنگام عکس برداری رنگی از رحم و لوله‌های رحمی از مواد حاجب محلول در آب پر میشود و به این ترتیب رادیولوژیست قادر است تا با استفاده از فلوروسکوپی به مشاهده آناتومی رحم و بررسی عملکرد آن بپردازد.
مثلا در صورتی که لوله‌های رحمی انسداد داشته باشد و با وجود چسبندگی رحم، شانس باروری کاهش می یابد. در این روش با استفاده از اشعه x و ماده حاجب چسبندگی های درون رحمی، پولیپ، فیبروم و برخی دیگر از مشکلاتی که سبب انسداد لوله ها و جلوگیری از لقاح تخمک و اسپرم می گردد، قابل تشخیص است.
عکس گرفته شده بر روی فایل های کامپیوتری قابل ذخیره و توسط رادیولوژیست به پزشک معالج ارسال می شود و نیازی به پرینت گرفتن روی ورقه های رادیولوژی را ندارد.
در مواقعی ترس هنگام عبور کانتر از واژن، باعث مقاومت و یا درد خفیف در بانوان، سبب میشود که آن ها از انجام این فرآیند اجتناب کنند. لذا، بیهوشی نیم ساعته این کمک را می کند که به دلیل نبود مقاومت در برابر قرار دادن وسایل داخل واژن، کاهش تعدد عکس های گرفته شده و کاهش تابش اشعه را شاهد باشیم که از میزان تزریق داروی حاجب به داخل لوله ها می کاهد. در مواقع بیهوشی، اسپاسم ناشی از اضطراب و یا درد، از بین رفته و دارو، راحت تر از لوله عبور می کند.
بهترین زمان عکس رنگی رحم، ۷ روز پس از قاعدگی بوده و بایستی قبل از تخمک گذاری انجام شود تا از عدم بارداری شما در طول آزمایش، اطمینان حاصل شود. برای مشاهده سازه های اطراف رحم، باید توصیه های درمانی پزشک را در ۲۴ ساعت پیش از عکسبرداری رعایت کنید. معمولا پیش از عمل عکس رنگی رحم، داروی ضد درد خوراکی به شما داده می شود تا بی حسی موضعی داشته باشد. هر نوع وسایل فلزی باید از بدن دور نگه داشته شود تا روند تصویر برداری را مختل نکند.
حتما بخوانید : انواع سونوگرافی
بعد از انجام تست هیستروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی رحم ممکن است ۳۰ دقیقه تحت نظر باشید تا احتمال بروز واکنش های آلرژیک و یا خونریزی های ناراحت کننده در شما بررسی شود.